Welcome To Ratilal Chandaria's GujaratiLexicon - The Most Comprehensive Online Gujarati Language Resources

GujaratiLexicon is a landmark work in the history of Gujarati language containing resources of more than 45 lakh words. It aims to preserve, popularize and develop Gujarati language through the power of information technology. Lovers of Gujarati language can develop vocabulary, enjoy literature, read exclusive literature and join our mission through GujaratiLexicon.com.

rakhi-quotes

શ્રાવણ સુદ પૂનમ એટલે કે નાળિયેરી પૂનમના  દિવસે રક્ષાબંધનનો તહેવાર ઊજવવામાં આવે છે. આ વર્ષે રક્ષાબંધન તા. ૧૦ – ૦૮ – ૨૦૧૪ ને રવિવારના રોજ આવે છે.

ભગવાને માણસ જાતને અનેક સંબંધો જીવનમાં આપ્યા છે. પણ સૌથી સારો અને પવિત્ર સંબંધ ભાઈ બહેનનો હોય છે. કહેવાય છે કે ભાઈ-બહેનનો લોહીનો સંબંધ છે.  જે બિલકુલ નખ જેવો છે જેને તમે ઈચ્છો તો પણ ચામડીથી અલગ નથી કરી શકતા.  ઠીક એજ રીતે આ સંબંધનો પ્રેમ અને વિશ્વાસ હોય છે. ભાઈ-બહેનના આ જ પ્રેમ અને મહત્ત્વને દર્શાવવા માટે રક્ષાબંધનનો તહેવાર ઊજવવામાં આવે છે.

આ દિવસ બહેનો માટે પોતાના અને માનેલા ભાઈને રાખડી બાંધવાનો દિવસ છે. બહેન  અંતરના પ્રેમના ધાગાથી રાખડી બાંધીને પોતાના ભાઈના જીવનની રક્ષા માટે પ્રભુને પ્રાર્થના કરી ભાઈ-બહેનના પવિત્ર સંબંધને શ્રદ્ધા અને લાગણીથી ગૌરવ પ્રદાન કરે છે.

આજે બ્રાહ્નણો માટે જનોઈ બદલવાનો દિવસ, બહેનો માટે પોતાના ભાઈને રાખડી બાંધવાનો દિવસ અને દરિયાઈ માર્ગે વેપારધંધો કરનારા માટે સમુદ્રપૂજનનો દિવસ છે. આમ ત્રણ ઉત્સવોનો આજે સુભગ સમન્વય થાય છે.

પૌરાણિક કથા મુજબ વામનરૂપ ધારણ કરીને દાનવીર ગર્વિષ્ઠ બલિરાજા આદરેલા યજ્ઞમાં હાજર થયેલા ભગવાન વિષ્ણુએ દક્ષિણામાં ત્રણ ડગલાં પૃથ્વી માંગી. પ્રથમ પગલે સમગ્ર પૃથ્વી માંગી. દ્વિતીય પગલે સ્વર્ગ અને બાકીનું ત્રીજું પગલું બલિરાજાના મસ્તક પર મૂકી તેને પાતાળમાં મોકલી દીધો. પ્રભુનાં આ કપટથી દુઃખી થયેલા લક્ષ્મીજીએ બલિરાજાનું રક્ષણ થાય તે માટે તેમના હાથે રાખડી બાંધેલી. આ પ્રસંગને યાદમાં ‘બળેવ’નો તહેવાર ઉજવાય છે. ‘બલિ’ પરથી ‘બળેવ’ શબ્દ પ્રચલિત બન્યો.

સૌ મિત્રોને ગુજરાતીલેક્સિકોન તરફથી રક્ષાબંધનની ખૂબ ખૂબ હાર્દિક મંગલકામનાઓ પાઠવવામાં આવે છે.

રક્ષાબંધન

આવ્યો શ્રાવણ માસ,  બહેનીને રક્ષા બંધનની આશ,

રક્ષા બંધન અવસર ટાણે, વીરો વહેલો આવ્યો જાણે.

વીરા માટે થાળી સજાવું, હીરા મોતીની રાખડી લાવું,

કુમકુમ તિલક ભાલે લગાવું, રૂડા અક્ષતથી એને સજાવું .

મીઠાઇ થકી મુખ મીઠું કરાવું,એના કરકમલે રક્ષા સોહાવું,

લાંબી આવરદાનો વર અનેરો, આશીર્વાદ કરશે પ્રભુ પૂરો.

લઇ ઓવારણાં જાઉં વારી , સુખ સંપતિની દુઆ ન્યારી,

વીરો સુખ સમૃદ્ધિને વરે, કુબેર ને લક્ષ્મીજી ઘર ભરે.

ભાતભાતના પકવાન પીરસાવું, વીરાને હેતે જ હરખાવું,

રક્ષાબંધનનો અવસર છે અનેરો, ભાઈ હરખે છે ભલેરો.

બહેનીને વીરો હરખે ભર્યા, માડીજાયાના અંતર ઠર્યા,

વીરાએ દીધી ભેટ અનમોલ, ના રક્ષાબંધનનો કોઈ મોલ.

– ‘સ્વપ્ન’ જેસરવાકર ( ગોવિંદ પટેલ)

* * * * *

વીર પસલી

“વીર પસલી આપે જો વીર!
કેવાં કેવાં દેશે, ચીર ?
મેઘધનુની સાડી કરું,
પહેરી તારી સાથે ફરું.
બીજું શું શું દેશે, બોલ?
આપ્યા કયારે પાળે કોલ? ”

” સપ્તર્ષિના તારા સાત,
પાંચીકડાની કેવી જાત ?
હમણાં લાવું, ગમશે બે’ન?
મૂકીશ ને તું તારું વેણ?
સાથે, બહેની, રમશું રોજ!
છલકાશે હૈયાના હોજ.”

– કૃષ્ણલાલ શ્રીધરાણી

One Response to “રક્ષાબંધન – ભાઈબહેનના પવિત્ર સંબંધનું પર્વ” »

  1. Comment by homer go — August 10, 2014 @ 9:35 am

    nice

RSS feed for comments on this post. TrackBack URI

Leave a comment